Niealimentacja , zgodnie z art. 209 Kodeksu karnego , to przestępstwo polegające na uporczywym uchylaniu się od obowiązku alimentacyjnego. Obowiązek alimentacyjny jest jednym z fundamentów wsparcia finansowego rodziców wobec dzieci lub innych osób, które nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. W Polsce wiele osób uchyla się od tego obowiązku, co powoduje poważne konsekwencje dla uprawnionych. W tym artykule wyjaśniamy, na czym polega niealimentacja, jakie są kary za jej popełnienie oraz jak skutecznie bronić swoich praw w takich sprawach.
Czym jest niealimentacja?
Zgodnie z art. 209 Kodeksu karnego , niealimentacja to przestępstwo polegające na uporczywym uchylaniu się od obowiązku alimentacyjnego, który:
- wynika z wyroku sądowego,
- jest ustalony w ugodzie sądowej,
- wynika z przepisów prawa.
Do przestępstwa dochodzi, gdy zobowiązany celowo i systematycznie nie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego, mimo możliwości jego realizacji.
Przesłanki przestępstwa:
- Uporczywość – regularne, celowe uchylanie się od płatności przez dłuższy czas.
- Obowiązek alimentacyjny – nałożony prawomocnym orzeczeniem sądu lub ugodą.
Niealimentacja może dotyczyć alimentów na dzieci, byłego małżonka, rodziców lub inne osoby, wobec których zobowiązany ma obowiązek finansowy.
Kary za niealimentację
Polskie prawo przewiduje surowe kary za uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego:
- Grzywna,
- Ograniczenie wolności,
- Pozbawienie wolności do 1 roku .
Jeżeli uchylanie się od płacenia alimentów prowadzi do niemożności zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych uprawnionej osoby (np. dziecka), kara może być bardziej surowa – do 2 lat pozbawienia wolności ( art. 209 § 1a KK ).
Uniknięcie kary:
Zobowiązany może uniknąć odpowiedzialności, jeśli ureguluje zaległości alimentacyjne przed wszczęciem postępowania sądowego.
Obrona osoby oskarżonej o niealimentację
Każda osoba oskarżona o niealimentację ma prawo do obrony. Adwokat może pomóc w wykazaniu:
- Trudnej sytuacji życiowej oskarżonego (np. choroba, bezrobocie),
- Braku „uporczywości” w zaniechaniu płatności,
- Istnienia innych okoliczności łagodzących.
Ważne jest przedstawienie dowodów na:
- Niemożność uregulowania alimentów z przyczyn niezależnych od oskarżonego,
- Podejmowanie prób wywiązywania się z obowiązku (nawet częściowych).
Jakie kroki może podjąć osoba uprawniona do alimentów?
Jeżeli zobowiązany nie wywiązuje się z płatności alimentacyjnych, osoba uprawniona może:
- Zgłosić sprawę do komornika
- W przypadku zaległości alimentacyjnych komornik może zająć majątek dłużnika lub jego wynagrodzenie.
- Ubiegać się o świadczenie z funduszu alimentacyjnego
- Jeśli egzekucja komornicza jest nieskuteczna, uprawniony może skorzystać z funduszu alimentacyjnego, który wypłaci świadczenie do określonej wysokości.
- Wszcząć postępowanie karne
- Można zgłosić przestępstwo niealimentacji na policję lub do prokuratury, co może skutkować odpowiedzialnością karną zobowiązanego.
Rola adwokata w sprawach o niealimentację
Adwokat odgrywa kluczową rolę zarówno w obronie osoby oskarżonej, jak i w reprezentowaniu uprawnionego do alimentów. W takich sprawach prawnik może:
- Pomóc w zgromadzeniu dowodów,
- Przygotować wniosek o postępowanie karne,
- Reprezentować klienta przed sądem,
- Doradzić w zakresie możliwości polubownego rozwiązania sporu.
Podsumowanie
Niealimentacja to poważne przestępstwo, które może skutkować dotkliwymi konsekwencjami prawnymi, zarówno dla zobowiązanego, jak i dla uprawnionego, który nie otrzymuje należnych świadczeń. Polski Kodeks karny przewiduje kary za uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego, jednak istnieją też środki prawne umożliwiające rozwiązanie takich sytuacji.
Jeśli masz trudności z egzekwowaniem alimentów lub zostałeś oskarżony o niealimentację, skontaktuj się ze mną już dziś. Oferuję profesjonalną pomoc prawną, która pozwoli skutecznie chronić Twoje prawa i interesy!